دندانپزشکی بیهوشی کودکان [عوارض + هزینه‌ها ]

دندان شیری کودکان در سنین پایین اهمیت زیادی دارد، چرا که همین دندان‌ها پایه و اساس دندان‌های دائمی هستند و در صورت بروز مشکل در این دندان‌ها ممکن است در سنین بالاتر یا بزرگسالی با مشکلات دهان و دندان رو به رو شوند. از این رو چکاپ دندانپزشکی در این دوران اهمیت خاصی دارد و همراه با آن درمان زود هنگام می‌تواند از بروز مشکل در آینده جلوگیری کند.

بیشتر کودکان و البته والدین به دلیل مختلف از دندانپزشکی ترس دارند و موقع مراجعه به دندانپزشکی با ترس و اضطراب زیاد مشکل کودک خود را بیان می‌کنند. والدین باید توجه داشته باشند روش‌های مختلفی برای کنترل ترس و گریه کودکان در دندانپزشکی وجود دارد که با مشورت با متخصص دندانپزشکی کودکان می‌توان از آن‌ها برای درمان دندان کودک استفاده کرد. یکی از این روش‌ها درمان تحت بیهوشی است.

در این مقاله سعی کردیم شما را بیشتر با روش درمانی در دندانپزشکی بیهوشی کودکان آشنا کنیم تا دیگر نگران مشکلات دهان و دندان کودک خود نباشید. در این روش با وجود اینکه کودکان هیچ خاطره‌ی بدی از دندانپزشکی نخواهند داشت اما باید در نظر داشت چه مزایا و معایبی در انتظار او خواهد بود. در این مقاله خانم دکتر فتوحی دکتر متخصص دندانپزشک کودکان به بسیاری از سوالات و ترس‌های شما در زمینه هزینه بیهوشی دندانپزشکی کودکان در بیمارستان و مطب، نحوه بیهوشی دندانپزشکی کودکان پاسخ خواهند داد.

ترس کودکان از دندانپزشکی

ترس و گریه کودکان در دندانپزشکی یکی از قدیمی‌ترین ترس‌های بشر است که بیشتر آن به دوران کودکی و روش‌های غیر اصولی و رفتار‌های نادرست شکل گرفته است. بسیاری از بزرگ‌تر‌های امروز که از دندانپزشکی می‌ترسند همان کودکانی هستند که پدر و مادرهایشان آن‌ها را از دندانپزشکی ترسانده‌اند یا دندانپزشک با آن‌ها رفتار مناسبی نداشته است.

به هر حال عوامل مختلفی برای ترس از دندانپزشکی وجود دارد، مثل ترس از ناشناخته‌ها، داشتن هیجان و استرس زیاد، داشتن حس تهوع هنگام استفاده از لوازم کار و داشتن احساس خفگی موقع فعالیت دندانپزشک که ممکن است در کودک ایجاد شود. همچنین صحبت‌های نابه‌جا از تجربه دندانپزشکی جلوی کودک و یا ترساندن کودک با گفتن اینکه کار بدی انجام دهی میبریمت پیش دندانپزشک، همگی از عواملی است که ترس در کودک را دو چندان می‌کند. همین احساس ترس و اضطراب زیاد باعث می‌شود والدین به موقع کودک را به دندانپزشکی نبرند و پوسیدگی دندان کودکان شدید شود و دندان کودک را از بین ببرد.

در این مواقع والدین برای کمتر کردن ترس کودک روش‌های مختلفی مثل وعده دادن جایزه یا توضیح دادن درباره نحوه انجام کار را انجام می‌دهند ولی ممکن است بعضی کودکان بعد از مدتی مجدد بی‌قراری کنند و به دندانپزشک مراجعه نکنند.

اما یکی دیگر از روش‌های ترمیم دندان‌ها و جلوگیری از ترس کودک کمک گرفتن از درمان‌های دندانپزشکی تحت بیهوشی کودکان است. آیا می‌دانید درمان دندانپزشکی کودکان به روش سدیشن چیست؟

چه کودکانی نیاز به درمان بیهوشی دارند؟

سه دسته از کودکانی که در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند، به دلیل ترس، هیجان و عدم همکاری آن‌ها با دندانپزشک چالشی بزرگ برای والدین و متخصص دندانپزشکی کودکان به شمار می‌روند. در این حالت دندانپزشک کودکان مجبور است انتخاب درمان کودکان تحت بیهوشی را به والدین بدهد.

کودکان کم سن و سال

شروع همکاری کودک با دندانپزشک سه سالگی یا اتمام سه سالگی است. کودکان کوچک‌تر معمولا قادر به همکاری لازم نیستند چرا که زود خسته می‌شوند، نمی‌توانند به تنهایی روی یونیت بنشینند و از لحاظ روانی تکامل لازم را برای گرفتن ارتباط چشمی با کار دندانپزشکی و شنیدن دستورات دندانپزشک ندارند.

البته کار می‌تواند به صورت اجبار انجام شود ولی می‌تواند خاطرات بد دندانپزشکی را در آینده برای کودک به همراه داشته باشد.

کودکانی که نقص جسمی یا ذهنی دارند

بعضی از کودکان به دلیل داشتن بعضی از اختلالات مادرزادی یا بیماری‌هایی که در بدو تولد به سراغشان می‌آید قادر نیستند تا با دندانپزشک همکاری کنند و کار را برای خودشان و دندانپزشک سخت می‌کنند. از جمله این اختلالات و بیماری‌ها می‌توان به اوتیسم، سندروم دان، قطع عضو، کوتاهی عضو، فلج مغزی، دیستروفی عضلانی و … اشاره کرد.

کودکانی که ترس و اضطراب زیادی دارند

این دسته از کودکان به دلیل ترس و اضطراب شدید و ترس از ناشناخته‌ها قادر به همکاری با دندانپزشک نیستند. این دسته از کودکان ممکن است در برخورد با توربین یا حجم زیاد آب در دهان یا حتی سر و صدا نتوانند محیط کار دندانپزشکی را تحمل کنند.

در این مواقع درمان با بیهوشی در دندانپزشکی کودکان می‌تواند بهترین انتخاب باشد، چرا که کودک دچار هیجان و استرس نمی‌شود و دندانپزشک بدون مشکل خاصی و با سرعت درمان کودک را انجام می‌دهد و کودک هیچ دردی را احساس نمی‌کند.

انواع روش‌ های بیهوشی دندانپزشکی کودکان

باتوجه به صحبت‌هایی که در بالا شد اگر فرزنداتان جزو یکی از این سه دسته قرار گرفت با تشخیص متخصص دندانپزشکی کودکان و مشورت با متخصص بیهوشی یکی از این دو روش برای نحوه بیهوشی دندانپزشکی کودکان انجام می‌شود.

1. بیهوشی عمومی
2. آرامبخشی یا سدیشن

بیهوشی عمومی دندانپزشکی کودکان

یکی از روش‌هایی که برای این سه دسته از کودکان انجام می‌شود، روش دندانپزشکی کودکان با بیهوشی کامل است. در این روش که از اسمش مشخص است و به تنهایی برای همه ما دلهره‌آور به نظر می‌رسد به این معناست که کودک خود به تنهایی نفس نمی‌کشد و با دستگاه تنفس می‌کند و تمام احساس خود را از دست می‌دهد.

دندانپزشکی با بیهوشی این امکان را به دندانپزشک می‌دهد تا با حوصله و زمان بیشتری کار ترمیم و عصب‌کشی دندان شیری کودکان را انجام دهد.

درمان کودکان تحت بیهوشی کاملا زیر نظر متخصص بیهوشی انجام می‌شود و او در تمام مدت وضعیت کودک را تحت نظر دارد. در این روش متخصص می‌تواند از داروی بیهوشی دندانپزشک کودکان که از مخدرها هستند استفاده کند و دندانپزشک می‌تواند در زمان طولانی‌تری به ترمیم و عصب‌کشی کودک اختصاص دهد.

البته یک دندانپزشک کودکان تمام تلاش خود را می‌کند در زمان کوتاه‌تری این کار را انجام دهد. در نظر داشته باشید دندانپزشکی کودکان با بیهوشی می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای کودک داشته باشد البته که در کنار مزایای زیادی که دارد خطرات خاص خودش را خواهد داشت.

سدیشن یا آرامبخشی ( Sadation )

در روش آرامبخشی در دندانپزشکی کودکان بر خلاف بیهوشی کودک خواب است و خود نفس می‌کشد و دیگر با وابسته به دستگاه نیست. به فعالیت‌های دندانپزشک واکنش نشان می‌دهد، دست دندانپزشک را پس میزند و ممکن است گاهی از شدت درد گریه کند.

آرامبخشی می‌تواند از طریق تزریق دارو به کودک یا خوردن دارو توسط کودک یا هر دو باهم انجام شود. در نظر داشته باشید این روش در صورت انتخاب مناسب توسط دندانپزشک کودکان می‌تواند کم عارضه و یکی از بهترین روش‌های انجام خدمات دندانپزشکی باشد که سالیان زیادی است در کشور‌های پیشرفته انجام می‌شود.

عوارض بیهوشی دندانپزشکی کودکان

اولین سوالی که والدین بعد از شنیدن نام بیهوشی دندانپزشک کودک می‌پرسند؛ عوارض بیهوشی در کودکان در دندانپزشکی است. باید توجه داشته باشید داروهای بیهوشی دندانپزشکی کودکان از مخدرها هستند و مثل دیگر داروها عوارض خاص خود را دارند.

زمانی که متخصص بیهوشی و متخصص دندانپزشکی کودکان پیشنهاد بیهوشی برای دندانپزشکی کودک را می‌دهند، بسیاری از جوانب، مانند عوارض بیهوشی کودکان در دندانپزشکی را بررسی کرده‌اند. با این حال نمی‌توان عوارض داروی بیهوشی در دندانپزشکی را کتمان کرد.

به این نکته باید توجه داشته باشید هر فعالیتی در دندانپزشکی می‌تواند عوارض خاص خودش را داشته باشد. کودکی که همکاری نمی‌کند اگر به اجبار روی یونیت بنشیند تا کار دندانپزشکی برایش انجام شود ممکن است با حرکت دادن سر، دست یا … موجب شود خطراتی برایش ایجاد شود.

از جمله این خطرات می‌توان به پارگی لب یا زبان بر اثر برخورد توربین، خوردن نیدل بی‌حسی، خوردن سوزن بی‌حسی به لب و افتادن وسایل دندانپزشکی در حلق کودک اشاره کرد که خطرات آن نسبت به بیهوشی کمتر نخواهد بود. از این رو زمانی که دندانپزشک بیهوشی کامل کودک را توصیه می‌کند، می‌توان گفت بهترین و ایمن‌ترین گزینه برای کودک و دندانپزشک خواهد بود.

اقدامات مورد نیاز قبل از بیهوشی دندانپزشکی کودکان

بیهوشی برای دندان کودک خطرات خاص خود را دارد. برای همین قبل از انجام این کار حتما باید یک متخصص بیهوشی و متخصص دندانپزشکی کودکان، کودک را ارزیابی کرده و نکاتی را به والدین بدهند.

قبل از هر اقدامی ابتدا باید سن و وزن کودک در نظر گرفته شود سپس سابقه بیماری‌ها، آلرژی، مصرف داروهای مختلف باید به اطلاع متخصص بیهوشی داده شود و یکسری آزمایشات برای کودک انجام شود. حتما باید دستورات متخصص بیهوشی، برای خوردن و آشامیدن، قبل از درمان رعایت شود و اگر کودک در روز عمل یا قبل از آن دچار سرماخوردگی یا بیماری خاصی شده است به اطلاع متخصص بیهوشی رسانده شود. این کارها در راستای کم خطر شدن درمان در دندانپزشکی بیهوشی کودکان ضروری است.

نکات قابل توجه دندانپزشکی کودکان با بیهوشی

• با توصیه و مشاوره متخصص بیهوشی، قبل از انجام درمان، آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
• سابقه بیماری کودک را به متخصص بیهوشی اطلاع دهید.
• درمان بیهوشی حتما باید در محیط بیمارستانی یا یک کلینیک مجهز انجام شود و در مطب توصیه نمی‌شود.
• مراقب باشید کودک در روز درمان بیهوشی دچار بیماری نشود.
• قبل از درمان حتما با متخصص بیهوشی در ارتباط باشید و از دادن ویتامین‌ها یا داروهای بدون مشورت با متخصص بیهوشی خودداری کنید.

مراقبت‌های بعد از بیهوشی دندانپزشکی کودکان

مراقبت‌های بعد از بیهوشی از مهمترین نکات این درمان خواهد بود. در ابتدا باید توجه داشته باشید کودک بعد از انجام درمان کمی خواب آلود است و باید او را تا خانه به آغوش بکشید و کامل از کودک مراقبت کنید تا بعد از چند ساعت اثر داروی بیهوشی، از بین برود.

• توجه داشته باشید اگر بعد از درمان با بیهوشی کودک دچار خواب آلودگی، کلافگی، حالت لرز و تهوع داشت جای نگرانی نیست و یک امر عادی است که بعد از مدتی تمام می‌شود.
• بعد از درمان با توصیه و مشورت متخصص بیهوشی به کودک غذا و مایعات بدهید.
• حتما بعد از درمان کودک باید استراحت کند تا اثرات داروی بیهوشی از بین برود.
• اگر کودک دچار مشکلات تنفسی و سردرد شد حتما با متخصص بیهوشی و متخصص دندانپزشکی کودک خود در ارتباط باشید.

آیا دندانپزشکی کودکان با بیهوشی برای ترمیم دندان کودکان روش‌ مناسب و ارزشمندی است؟

بر خلاف تصور عام مردم که دندان‌های شیری را دندان‌های بی اهمیت یا کم اهمیتی می‌دانند، باید توجه داشت که پایه و اساس دندان‌های دائمی، دندان‌های شیری هستند و در صورت ایجاد مشکل یا پوسیدگی برای این دندان‌ها تاثیری زیادی بر روی رویش دندان‌های دائمی خواهد داشت.

از این رو ترمیم دندان‌ کودکان با بیهوشی در سنین پایین می‌تواند از بروز مشکلاتی چون آبسه‌های شدید دندانی و رویش نامرتب دندان‌ها در سنین بالاتر جلوگیری کرد. با این حال اگر کودک همکاری لازم را با دندانپزشک خود نداشته باشد یا ترس زیاد و نقص جسمی و ذهنی داشته باشد یکی از بهترین روش‌ها استفاده از بیهوشی است.

انجام درمان دندانپزشکی کودکان تحت بیهوشی توسط چه کسی انجام می شود؟

این درمان که توصیه می‌شود حتما در یک محیط بیمارستانی یا یک درمانگاه مجهز انجام شود توسط متخصص بیهوشی که دوره‌های بیهوشی را گذرانده باشد و تخصص کافی برای استفاده از داروها و مانیتورینگ را داشته باشد انجام می‌شود. البته در کنار متخصص بیهوشی باید یک تیم حرفه‌ای قرار داشته باشد تا به آن کمک کند.

در این مدت متخصص دندانپزشکی کودک با هماهنگی و همکاری متخصص بیهوشی و سعی می‌کند در حداقل زمان ممکن دندان‌های کودک را ترمیم یا عصب‌کشی کند.

چرا کودکان نیاز به درمان دندانپزشکی با بیهوشی دارند؟

• در صورتی که کودکان دارای سلامت جسمی و مغزی باشند ، می‌توان برای آن ها خدمات دندانپزشکی را روی یونیت دندانپزشکی انجام داد. ولی در بعضی مواقع به دلیل سن کم کودک و عدم همکاری وی برای درمانهای دندانپزشکی ، باید فورا برای درمان اقدام شده و کودک به اتاق عمل منتقل شود. گاهی در کودکان دو تا سه سال ، پوسیدگیهای دندانی وجود دارد ، اما آنقدر روند رشد و همچنین عمق پوسیدگی کم است که میتوان صبر کرد تا کودک کمی بزرگ تر شود و بعد درمانهای دندانپزشکی انجام شود . در این حین میتوان به کودک آموزش های لازم را داده و او را با محیط دندانپزشکی آشنا کرد تا کودک کمی بزرگتر شده و با افزایش همکاری وی ، بتوان درمانهای دندانپزشکی برای وی روی یونیت دندانپزشکی ، انجام داد . ولی لازم به ذکر است در صورتی که سن کودک کم باشد و دندان دچار آبسه و درد شده باشد ، چاره ای جز اتاق عمل و بیهوشی نیست.
• دسته دوم کودکانی که باید تحت بیهوشی قرار بگیرند، کودکانی هستند که به دلیل معلولیت ذهنی و حرکتی نمی توان در محیط دندانپزشکی بر روی دندان آنها درمانی انجام داد ، زیرا ممکن است این معلولیت ها ، سلامت و حیات کودک را تهدید کرده و مانع از انجام درمانهای صحیح دندانپزشکی شود.
• دسته ای دیگر از کودکان هستند که علی رغم این که رشد کافی دارند و مشکل فیزیکی ندارند، اما به دلیل حمایت های ناسالم از سمت خانواده، کودک به هیچ عنوان حاضر به نشستن بر روی یونیت نیست و همکاری با دندانپزشک کودکان ندارد . به همین دلیل دندانپزشک کودکان تشخیص میدهد برای جلوگیری از آسیب به کودک در حین واکنش های غیر معمولی که ممکن است در طی درمان انجام دهد، کودک بیهوش شود.

آیا واقعا درمان دندانپزشکی ارزش بیهوشی کودک را دارد؟

اگر دندانپزشک متخصص کودکان برای کودک شما تشخیص درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا آرام‌بخشی را داده است یعنی یکی از موارد عدم همکاری کودک، ناتوانی ذهنی یا جسمی و یا سن کم کودک وجود داشته است.

از آنجایی‌ که دندان‌های شیری نقش بسیار مهمی در تغذیه و رشد کودک دارند و از آنجایی‌که از دست رفتن آن‌ها می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در رویش دندان‌های دائمی گردد در صورت درمان به‌موقع دندان‌ها اثرات بسیار مشخص و فراوانی در سلامت کودک به وجود خواهد آمد.

حال اگر برای درمان دندان‌های کودکتان به‌موقع اقدام نکنید وضعیت دندان‌های کودک بدتر خواهند شد و به‌مرور زمان دچار آبسه‌های دندانی می‌گردند که می‌تواند برای دندان‌های دائمی جایگزین خطرناک باشند و شاید نیاز به کشیدن تعداد زیادی از دندان‌های شیری وجود داشته باشد که هم باعث کاهش توانایی غذا خوردن کودک می‌گردد و هم باعث رویش نابجای دندان دائمی و نیاز به درمان‌های ارتودنسی در آینده می‌گردد.

از طرف دیگر آبسه‌های دندانی برای سلامت کودک هم زیان‌بار است چرا که این آبسه‌های حاد دندانی حتی می‌تواند به فضاهای صورت منتشر گردیده و وی را راهی بیمارستان نماید. بنابراین اگر کودک به هر دلیلی همکاری کافی در مطب دندانپزشکی ندارد با درمان اصولی دندان‌ها تحت شرایط بیهوشی یا آرام بخشی می‌توان از مشکلات بسیاری که می‌تواند برای کودک دردسرساز باشد جلوگیری کرد.

توجه داشته باشید کودکانی که دندان‌های پوسیده متعدد دارند و نیازمند درمان آن‌ها هستند در بیشتر مواقع رفتارهای عصبی‌تر و کج‌خلقی‌های بیشتری دارند از طرف دیگر هم‌چنین مشکلات گوارشی از قبیل یبوست در آن‌ها بیشتر خواهد بود.

در نهایت بیشتر کودکان پس از ترمیم مناسب دندان‌ها بهبود فراوانی در وضعیت تغذیه نشان می‌دهند و این در رشد کودک بسیار موثر خواهد بود.

مزایا دندانپزشکی کودکان تحت بیهوشی عمومی چیست؟

بزرگ‌ترین مزیت دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی این است که کودک در حین درمان دندانپزشکی با حرکات نابجای خود باعث آسیب رسیدن به خودش نمی‌شود.
بعضی از داروهایی که در فرایند بی‌هوشی استفاده می‌شوند، حتی به کودک کمک می‌کنند که همه‌چیز را در مورد آنچه در طول درمان اتفاق می‌افتد فراموش کند.
و هنگامی‌که کودک به‌طور کامل خواب است، تمام درمان‌های مورد نیاز دندانپزشکی، از جمله رادیوگرافی دندان‌ها با اشعه ایکس، عصب‌کشی، پر کردن، روکش گذاری و تمیز کردن دندان‌ها، می‌تواند به‌صورت یک‌باره بدون آسیب به کودک و یا ترساندن وی انجام شود.

آیا انجام کارهای دندانپزشکی تحت بیهوشی نیاز به بستری شدن دارد؟

خیر، در اغلب موارد کودک در صبح روز کار وارد اتاق عمل شده و پس از ریکاوری به مدت دو الی سه ساعت در بخش مربوطه حضور خواهد داشت و پس از این‌که متخصص بیهوشی اطمینان حاصل نمود که وضعیت کودک مناسب است ترخیص می‌گردد. فقط در شرایطی که کودک دارای بیماری‌های سیستمیک خاص یا شرایط ویژه‌ای که نیازمند ملاحظات بیشتر باشد است با دستور پزشک مربوطه و صلاحدید متخصص بیهوشی از شب قبل در بیمارستان حاضر می‌گردد.